سیستم کنترل کشش خودرو (TCS)؛ نحوه عملکرد و 7 مزیت مهم آن

سیستم کنترل کشش خودرو (Traction Control System) یا به اختصار TCS یکی از فناوری‌های پیشرفته در حوزه ایمنی خودرو است که وظیفه آن بهبود چسبندگی تایرها به سطح جاده و جلوگیری از لغزش در شرایط دشوار رانندگی است. این سیستم با تحلیل داده‌های سنسورها و تنظیم قدرت موتور یا ترمزها، به خودرو کمک می‌کند تا حتی در سطوح لغزنده یا هنگام شتاب‌گیری سریع، کنترل خود را حفظ کند. عملکرد TCS  به‌طور مستقیم با سیستم ترمز ضد قفل (ABS) و سنسورهای مختلف خودرو مرتبط است. این سیستم با استفاده از سنسورهای سرعت در هر چرخ، میزان چرخش آن‌ها را تحت نظر می‌گیرد. در صورتی که یکی از چرخ‌ها نسبت به سایرین سریع‌تر بچرخد، به معنای از دست رفتن چسبندگی آن است.

می‌توان گفت که سیستم کنترل کشش خودرو یکی از نوآوری‌های کلیدی در صنعت خودروسازی است که تجربه رانندگی ایمن‌تر و راحت‌تر را برای کاربران به ارمغان آورده است. این سیستم نه‌تنها به حفظ تعادل خودرو کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در کاهش استرس راننده در شرایط دشوار رانندگی دارد.

سیستم کنترل کشش چیست؟

سیستم کنترل کشش یا Traction Control System (TCS) یکی از فناوری‌های حیاتی در حوزه ایمنی خودرو است که وظیفه آن حفظ چسبندگی چرخ‌ها به سطح جاده و جلوگیری از لغزش آن‌ها در شرایط دشوار رانندگی است. این سیستم به‌ویژه در هنگام شتاب‌گیری سریع یا حرکت روی سطوح لغزنده مانند برف، یخ، یا گل‌ولای اهمیت خود را نشان می‌دهد. با کمک  سیستم کنترل کشش، خودرو می‌تواند با کاهش قدرت موتور یا اعمال ترمز روی چرخ‌های مشخص، تعادل خود را حفظ کرده و مانع از لغزش یا انحراف شود.

TCS سیستمی است که با بهره‌گیری از داده‌های سنسورهای مختلف، وضعیت چرخ‌ها را بررسی می‌کند و در صورت شناسایی لغزش، به‌طور خودکار تنظیمات لازم را اعمال می‌کند. این سیستم به‌طور مستقیم با دیگر سیستم‌های ایمنی خودرو مانند سیستم ترمز ضد قفل (ABS) و سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESP) در ارتباط است. زمانی که یک یا چند چرخ خودرو چسبندگی خود را از دست می‌دهند، سیستم کـنـتـرل کـشـش بلافاصله واکنش نشان داده و با کاهش توان موتور یا اعمال ترمز، از لغزش جلوگیری می‌کند.

تاریخچه سیستم کنترل کشش

سیستم کنترل کشش در دهه 1980 به‌عنوان یکی از فناوری‌های نوین در صنعت خودروسازی معرفی شد. در ابتدا، این سیستم به‌صورت ابتدایی در خودروهای لوکس و اسپرت مورد استفاده قرار گرفت، اما با پیشرفت فناوری و کاهش هزینه‌های تولید، به‌تدریج به یک استاندارد در خودروهای عمومی تبدیل شد. اولین بار، شرکت مرسدس بنز در اوایل دهه 1980 یک نسخه ابتدایی از TCS را معرفی کرد. این فناوری به‌سرعت توسط سایر خودروسازان مانند BMW و Audi نیز به کار گرفته شد. در دهه 1990، با توسعه سیستم‌های الکترونیکی پیشرفته و سنسورهای دقیق‌تر، عملکرد سیستم کنترل کشش بهبود یافت و به شکل امروزی درآمد.

اجزای اصلی سیستم کنترل کشش

سیستم کنترل کشش از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است، از جمله:

1. سنسورهای سرعت چرخ‌ها : این سنسورها وظیفه اندازه‌گیری سرعت چرخش هر چرخ را دارند.
2. واحد کنترل الکترونیکی (ECU) : اطلاعات دریافتی از سنسورها را تحلیل کرده و تصمیم‌گیری لازم را برای کاهش لغزش انجام می‌دهد.
3. سیستم اعمال ترمز : که در مواقع لغزش، بر روی چرخ‌های معین ترمز اعمال می‌کند.
4. واحد مدیریت موتور : در شرایط لغزش، توان خروجی موتور را کاهش می‌دهد تا چرخ‌ها کنترل‌شده‌تر عمل کنند.

سیستم کنترل کشش یکی از دستاوردهای مهم در صنعت خودروسازی است که نقش اساسی در افزایش ایمنی خودروها دارد. این فناوری با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته الکترونیکی، تجربه‌ای ایمن‌تر و مطمئن‌تر برای رانندگان فراهم کرده و به یکی از ملزومات خودروهای مدرن تبدیل شده است.

نحوه عملکرد سیستم کنترل کشش خودرو

سیستم کنترل کشش خودرو یکی از فناوری‌های مهم در افزایش ایمنی و کنترل خودرو است که وظیفه آن جلوگیری از لغزش چرخ‌ها و حفظ تعادل در شرایط مختلف رانندگی است. عملکرد این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده است که در شرایط خاص مانند جاده‌های لغزنده، شتاب‌گیری ناگهانی، یا پیچ‌های تند، از از دست رفتن چسبندگی چرخ‌ها جلوگیری کرده و خودرو را در مسیر خود نگه دارد.

این سیستم با بهره‌گیری از اطلاعات سنسورهای مختلف، وضعیت هر چرخ را در لحظه بررسی می‌کند. اگر یکی از چرخ‌ها چسبندگی خود را از دست بدهد و بیش از حد معمول بچرخد، سیستم کنترل کشش وارد عمل می‌شود. در این حالت، قدرت موتور به‌طور خودکار کاهش می‌یابد یا بر روی چرخ خاصی ترمز اعمال می‌شود تا تعادل خودرو بازیابی شود. این فرآیند به‌صورت خودکار و در زمان بسیار کوتاهی انجام می‌شود، به‌طوری که راننده ممکن است حتی متوجه فعال شدن سیستم نشود.

فرایند عملکرد سیستم کنترل کشش خودرو

1. شناسایی لغزش :

ابتدا، سیستم از طریق سنسورهای نصب‌شده روی هر چرخ، سرعت چرخش چرخ‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. اگر سرعت چرخش یکی از چرخ‌ها بیشتر از سایرین باشد، نشان‌دهنده از دست رفتن چسبندگی آن چرخ است. 

2. تحلیل وضعیت :

واحد کنترل الکترونیکی خودرو (ECU) اطلاعات دریافتی از سنسورها را تحلیل کرده و تشخیص می‌دهد که کدام چرخ‌ها نیاز به اصلاح دارند. این تحلیل در کسری از ثانیه انجام می‌شود.

3. اعمال اقدامات اصلاحی :

بسته به شدت لغزش، سیستم یکی یا چند اقدام را انجام می‌دهد؛ کاهش توان خروجی موتور با کنترل سوخت‌رسانی به موتور یا محدود کردن دریچه گاز انجام می‌شود. همچنین سیستم به‌طور مجزا بر روی چرخ‌هایی که لغزش دارند ترمز اعمال می‌کند تا از چرخش بی‌رویه آن‌ها جلوگیری کند.

4. بازگشت به حالت عادی :

پس از بازیابی تعادل، سیستم کنترل کشش به حالت غیرفعال بازمی‌گردد و به راننده اجازه می‌دهد که به رانندگی عادی ادامه دهد.

مثالی برای نحوه عملکرد سیستم کنترل کشش 

تصور کنید در یک جاده برفی، هنگام شتاب‌گیری، چرخ‌های جلو شروع به چرخش بیش از حد می‌کنند. در این حالت، سیستم کنترل کشش وارد عمل شده و با کاهش توان موتور یا اعمال ترمز، از لغزش جلوگیری می‌کند. یا در جاده‌های بارانی، هنگام پیچیدن، اگر چرخ‌های عقب شروع به سر خوردن کنند، سیستم با اعمال ترمز روی چرخ‌های مشخص، خودرو را در مسیر نگه می‌دارد.

سیستم کنترل کشش چه ارتباطی با سیستم ترمز ABS دارد؟ 

سیستم کنترل کشش و سیستم ترمز ABS دو فناوری پیشرفته‌ای هستند که در راستای افزایش ایمنی و کنترل خودرو به‌کار گرفته می‌شوند و ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. ترمز ABS یا ضد قفل، با تنظیم فشار هیدرولیکی در مدار ترمز، از لغزش و از دست دادن کنترل خودرو جلوگیری می‌کند. در مقابل، سیستم کنترل کشش وظیفه دارد از لغزش چرخ‌ها هنگام شتاب‌گیری یا حرکت در مسیرهای لغزنده پیشگیری کند. 

ارتباط این دو سیستم به نحوه عملکرد آن‌ها بازمی‌گردد. سیستم کنترل کشش برای اجرای وظایف خود از حسگرهای ABS استفاده می‌کند. این حسگرها اطلاعات دقیقی از سرعت چرخ‌ها را در اختیار سیستم کنترل کشش قرار می‌دهند. در صورتی که یکی از چرخ‌ها دچار لغزش شود، سیستم کنترل کشش با اعمال ترمز بر روی آن چرخ یا کاهش توان موتور، از ادامه لغزش جلوگیری می‌کند. به بیان دیگر، سیستم کنترل کشش به‌نوعی عملکرد معکوس سیستم ترمز ABS را دارد؛ به‌جای جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها هنگام ترمزگیری، از چرخش بی‌رویه چرخ‌ها در زمان شتاب‌گیری جلوگیری می‌کند. 

همکاری این دو سیستم در شرایط خاص، به‌ویژه در مسیرهای لغزنده یا هنگام رانندگی در پیچ‌ها، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. سیستم ترمز ABS با جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها، ایمنی را در هنگام توقف خودرو افزایش می‌دهد و سیستم کنترل کشش با حفظ چسبندگی چرخ‌ها به سطح جاده، پایداری خودرو را تضمین می‌کند. این دو فناوری با عملکرد مکمل یکدیگر، به کاهش خطر تصادفات و بهبود کنترل خودرو کمک می‌کنند.

وجود سیستم کنترل کشش در خودرو چه مزایایی دارد؟

سیستم کنترل کشش، یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های ایمنی خودرو است که وظیفه اصلی آن جلوگیری از لغزش چرخ‌ها و بهبود چسبندگی آن‌ها به سطح جاده است. این سیستم که به‌طور ویژه برای شرایط نامساعد جاده‌ای طراحی شده است، به راننده کمک می‌کند تا در هنگام شتاب‌گیری، ترمزگیری، و عبور از پیچ‌ها، کنترل بهتری بر خودرو داشته باشد. در ادامه به بررسی مزایای وجود سیستم کنترل کشش در خودرو می‌پردازیم.

• افزایش ایمنی در شرایط آب‌وهوایی نامساعد

یکی از اصلی‌ترین مزایای سیستم کنترل کشش، افزایش ایمنی در جاده‌های لغزنده است. هنگام رانندگی در باران، برف یا روی سطوح یخی، خطر لغزش و از دست رفتن کنترل خودرو بسیار زیاد است. این سیستم با جلوگیری از چرخش بی‌رویه چرخ‌ها، خودرو را در مسیر درست نگه می‌دارد و احتمال تصادف را به‌شدت کاهش می‌دهد.

• بهبود کنترل خودرو در پیچ‌ها

در پیچ‌های تند، به‌ویژه زمانی که سرعت خودرو زیاد است، چرخ‌ها ممکن است چسبندگی خود را از دست بدهند و خودرو به بیرون از مسیر منحرف شود. سیستم کنترل کشش با تشخیص لغزش چرخ‌ها، ترمزهایی هدفمند بر روی چرخ‌های مشخص اعمال می‌کند و تعادل خودرو را حفظ می‌کند. این عملکرد به راننده اجازه می‌دهد تا حتی در سرعت‌های بالاتر نیز با اطمینان بیشتری پیچ‌ها را طی کند.

• کاهش استهلاک تایرها

لغزش و چرخش بی‌رویه چرخ‌ها می‌تواند به فرسایش زودهنگام تایرها منجر شود. سیستم کنترل کشش با جلوگیری از این حالت، عمر تایرها را افزایش داده و نیاز به تعویض مکرر آن‌ها را کاهش می‌دهد. این موضوع علاوه بر کاهش هزینه‌های نگهداری، باعث کاهش زباله‌های ناشی از تایرهای فرسوده نیز می‌شود و به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.

• کمک به شتاب‌گیری مطمئن‌تر

یکی از موقعیت‌هایی که سیستم کنترل کشش به‌شدت کاربردی است، هنگام شتاب‌گیری است. در شرایط عادی، ممکن است چرخ‌ها هنگام شتاب‌گیری سریع بر روی سطح جاده بلغزند. این سیستم با کاهش توان موتور یا اعمال ترمزهای جزئی، از لغزش جلوگیری کرده و شتاب‌گیری نرم‌تر و ایمن‌تری را فراهم می‌کند.

• کاهش خطرات رانندگی در مسیرهای ناهموار

سیستم کنترل کشش در مسیرهای ناهموار مانند جاده‌های خاکی، سنگلاخی یا گل‌آلود، عملکرد بسیار خوبی دارد. در این شرایط، چرخ‌ها ممکن است به‌راحتی در سطح فرو رفته یا بلغزند. این سیستم با تنظیم قدرت انتقالی به چرخ‌ها، خودرو را به‌راحتی از این مسیرها عبور می‌دهد.

• کاهش مصرف سوخت

لغزش چرخ‌ها باعث هدر رفت انرژی و افزایش مصرف سوخت می‌شود. سیستم کنترل کشش با جلوگیری از این اتفاق، به کاهش مصرف سوخت کمک می‌کند. هرچند این کاهش ممکن است اندک باشد، اما در طولانی‌مدت تأثیر قابل‌توجهی بر هزینه‌های سوخت خواهد داشت.

• کمک به رانندگی در مسیرهای شیب‌دار

در مسیرهای شیب‌دار، به‌ویژه در هنگام بالا رفتن، خطر لغزش چرخ‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. سیستم کنترل کشش با توزیع قدرت مناسب بین چرخ‌ها و جلوگیری از چرخش بی‌رویه، خودرو را در مسیر نگه می‌دارد و از عقب‌رفتگی یا لغزش جلوگیری می‌کند.

سخن آخر

سیستم کنترل کشش خودرو با جلوگیری از لغزش چرخ‌ها، عملکردی مؤثر در مسیرهای لغزنده، پیچ‌های تند و هنگام شتاب‌گیری دارد. اهمیت این فناوری زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم بسیاری از تصادفات به دلیل از دست رفتن کنترل خودرو در شرایط نامساعد رخ می‌دهند. وجود سیستم کنترل کشش نه‌تنها ایمنی راننده و سرنشینان را تضمین می‌کند، بلکه تجربه‌ای راحت‌تر و مطمئن‌تر از رانندگی را ارائه می‌دهد. در هر صورت باید هر لحظه آماده انواع پیشامدها در خودرویمان باشیم و راه های مقابله با آن را بدانیم. در صورت بروز هر نوع اتفاق ناگوار و خراب شدن خودرو در هر جای جای کشور عزیزمان، می توانید از خدمات مجموعه امدادیاب هوشمند بهره مند شوید. این مجموعه با معرفی بهترین و کاربلد ترین مجموعه های امدادی و خودروبری کشور در همه نقاط ایران، می تواند در هر شرایطی در کنار شما عزیزان باشد.

همچنین می توانید با مطالعه مطالب این وبسایت، هر چه بیشتر بر دانش خودرویی خود اضافه کنید. اگر می خواهید درست مانند یک تعمیرکار حرفه ای از خودرو خود مراقبت کنید و بر عمر آن بیافزائید، حتما مطالب وبلاگ امدادیاب هوشمند را دنبال کنید.